Powstające od 2008 r. na Wydziale Nauk Humanistycznych Kulturoznawstwo pojmowane było, o czym mowa w opisie kierunków badań, jako humanistyka integralna, skupiająca różne dyscypliny nauk humanistycznych, społecznych i innych wokół podstawowej dla kultury, nawiązującej do pierwotnego znaczenia tego słowa (colere, cura di sé) „troski o człowieczeństwo”. Nacisk kładziono w nim na filozoficzne i teoretyczne podstawy badania kultury i kultur, a zarazem na otwartość wobec nieustannie wyłaniających się nowych fenomenów, na wielo- i interdyscyplinarność ujęć, na „konstelacyjność” postaw badawczych, dydaktycznych i praktycznych, aktualizującą się w obliczu konkretnych problemów.
Kulturoznawstwo WNH UKSW rozwijało się niezwykle intensywnie w pierwszych latach swego istnienia: po pierwszych 5 latach studiów liczyło 550 studentów, co w czasach finansowania uzależnionego od ilości studentów mogło stanowić podstawę do rozwijania struktur Wydziału; w 2013 r. znalazło się na 6 miejscu w rankingu kierunku Wiedza o krajach i regionach.
Jednym z wyróżników Kulturoznawstwa na WNH UKSW, stanowiącym pochodną jego już wymienionych określeń podstawowych, stały się badania i studia szczególnego aspektu humanistyki – międzykulturowości. Wyróżnienie tego aspektu i realizacja badań i dydaktyki ku niemu zorientowanym są wielorako uzasadnione. Stanowi ono próbę spełnienia wymogu stawianego wobec humanistyki przez współczesną rzeczywistość, naznaczoną z jednej strony globalizacją, a z drugiej wielokulturowością wraz z wynikającymi z tego konfliktami i problemami, wymagającymi odpowiednich narzędzi poznawczych, interpretacyjnych i praktycznych. Jednocześnie jest próbą wykazywania niezbędności humanistyki we współczesności, takiej humanistyki wszakże, która, najgłębiej zakorzeniona, potrafi stawić czoło aktualnym problemom. Aspekt międzykulturowości wskazuje na sprzężenia kulturowe w obszarach poznania, interpretacji, działań i konieczność ich ujęcia. Zakłada ich rozpoznawanie, konfrontacje i poszukiwanie z jednej strony uniwersalizacji, a z drugiej wzbogacania kontekstualności, którą stanowią. Zakłada także poszukiwanie coraz to intensywniejszych określeń kultury, uwzględniających jej historyczność, zmienność, złożoność, nieprzewidywalność, a także przenikanie się z przyrodą. Skupienie na aspekcie kulturowym odpowiada sytuacji współczesności, w której osiągnięto tak wysoki poziom rozwoju techniki, że mógłby zapewnić on podstawowe potrzeby ludzkości i odciążyć ją od zabiegów o fizyczne przetrwanie, które jak dotąd odciskały swe piętno na formach kultury, pozwalając „zatroszczyć się” o kwestie celowości istnienia jednostek, wspólnot, planety, o kwestię Dobra, łączącą kultury z wymiarem religijnym. Podkreślenie w konstytuowaniu kulturoznawstwa aspektu międzykulturowego odpowiada silnym – choć z pewnością w niedostatecznym jeszcze stopniu – tendencjom rozwoju humanistyki światowej. Międzykulturowość uznawana jest za nieuniknioną konsekwencję rozwoju myśli zachodnioeuropejskiej, spotykającą się z rozwojami kulturowymi na obszarach pozaeuropejskich (piszą o tym Heinz Kimmerle, Franz Martin Wimmer, Ram Adhar Mall). Spotyka się ona także z głównymi wątkami polskich badań nad kulturą i religią, reprezentowanymi przez badaczy takich jak Stanisław Brzozowski, Bronisław Malinowski, Stanisław i Maria Ossowscy, Antonina Kłoskowska, by wymienić tylko najbardziej znane nazwiska. Badania międzykulturowości założone na naszym kulturoznawstwie wpisują się w rdzenny nurt filozofii i badań kultury biorący swój początek w starożytnej pajdei i rozwijany jako humanitas, a od XVIII w. jako m.in. Bildung, opierając się na konceptualizacjach Giambattisty Vica, Herdera, Lessinga, Goethego, Wilhelma von Humboldta, Malinowskiego, Ernsta Cassirera, Clifforda Geertza i innych. Taka orientacja badań i studiów to warunek kulturowego rozwiązywania problemów, rezygnującego z przemocy, a opartego na dialogu: na komunikacji i kształtowaniu relacyjności międzykulturowej, a także międzygatunkowej i relacyjności z rzeczami aż po najwyższe wyzwanie – relacyjności ze światem techniki cyfrowej. Dialog, spotkanie, rozmowa w centrum kulturoznawstwa WNH UKSW nawiązuje do myślenia dialogicznego w jego długiej sekwencji rozwoju wyznaczanej przez Sokratesa, Platona, św. Augustyna, Lessinga, Goethego, Schleiermachera, Hölderlina, Martina Bubera, Franza Rosenzweiga, Emmanuela Lévinasa, Józefa Tischnera, Christopha Schwöbla aż po teoretyków polilogu (czyli komunikacji zachodzącej między wieloma partnerami) od Jeana Bodina po Franza Martina Wimmera. Wyróżnik międzykulturowy Kulturoznawstwa WNH UKSW to wreszcie włączenie się do głównego nurtu współczesnych nauk i działań Kościoła, wyznaczonego przez papieży Jana Pawła II i Franciszka, badań i działania na rzecz pokoju i solidarności planetarnej.
Wprowadzenie międzykulturowości do badań i działań wymaga przygotowania, edukacji, studiów międzykulturowych. O ile stosunkowo wiele uczyniono w tym kierunku, również w Polsce, w zakresie edukacji wielokulturowej szkolnej, a nawet przedszkolnej, o tyle na uczelniach wyższych problematyka kształcenia międzykulturowego rzadko jest podejmowana, a jeśli, to w sposób rozproszony, często redundantny, i brak, jak dotąd, programowych rozwiązań dla studiów międzykulturowych. Zadania stworzenia zalążka studiów międzykulturowych podjęto się w momencie tworzenia kierunku Kulturoznawstwo na Wydziale Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, a złożył się on z szeregu elementów, które przedstawione są tu w ich wariantach, które okazały się najtrwalsze.
Już na pierwszym roku I stopnia studiów, na wykładzie Wstęp do kulturoznawstwa, studenci poznają rozwój pojęcia „kultura” i odpowiadające mu terminy i znaczenia w poszczególnych kontekstach językowo-geoprzestrzennych i historycznych (przy czym okazuje się, że nie są one symetryczne już w odniesieniu do relacji wewnątrzeuropejskich, bo słowo „kultura” w polskim nie oznacza tego samego, i nie taką ma w swym tle historię, co para „civilization/culture” w kontekstach anglosaskich, albo „Kultur/Zivilisation” w niemieckim, czy też „civilisation” we francuskim). Europejskie pojęcie „kultury” zostaje także skonfrontowane ze stanowiskami czołowych przedstawicieli postkolonializmu, którzy kwestionują jego uniwersalny charakter i proponują nowe rozwiązania. Szukanie odpowiedzi na pytanie o koncepcje kultury naszych czasów wspomaga konwersatorium na II roku Współczesne koncepcje kultury, na którym studenci zapoznają się z całym wachlarzem stanowisk kulturoznawczych – od Bronisława Malinowskiego, Clifforda Geertza, Teorię Krytyczną, strukturalizm i poststrukturalizm, po teorie gender, geopoetykę – generowanych z wielką intensywnością w całym XX wieku i do dzisiaj. Na III roku prowadzony jest wykład-konwersatorium Wprowadzenie do problematyki tożsamości, międzykulturowości i dialogu kultur. Otwiera go historia pojęcia „tożsamość” od starożytności przez średniowiecze i nowożytność po Kanta i jego pytanie „czym jest człowiek?”, po której następuje rekonstrukcja poszukiwania odpowiedzi na to pytanie w dwóch nurtach produktywności XX wieku: nurcie antropologii filozoficznej i równolegle się do niej rozwijającym nurcie estetycznym. Wskazuje się na odnowę problematyki tożsamości w koncepcji Charlesa Taylora. Następnie analizowana jest i umieszczona na tle rozwoju polskich badań kulturowych (od Malinowskiego przez Floriana Znanieckiego, Stanisława Ossowskiego, Jana Strzeleckiego i in.) – z wyróżniającym je nachyleniem ku problematyce narodu – koncepcja kultury narodowej Antoniny Kłoskowskiej, ujmującej tożsamość jako zmienną w trwałości, subiektywno-intersubiektywną, historyczną, dialogiczną, określaną wielodyscyplinarnie i w horyzoncie sensu odsłanianym w interpretacjach sztuki. Analizowane są sposoby określania polskości i ich skale, a także przedstawiona przez Kłoskowską koncepcja poliwalencji kulturowej, czyli życia i działania w odniesieniu do różnych kultur, które jest dziś udziałem coraz większej ilości osób i staje się modelem egzystencji w dobie wszechobecnej mobilności. Następnie dyskutowana jest kwestia obowiązywania koncepcji kultury powstałej na gruncie europejskim w stosunku do kultur pozaeuropejskich (w tradycyjnie ustalonym przestrzennym rozumieniu Europy). Omawiane są stanowiska czołowych przedstawicieli antykolonializmu i postkolonializmu (od Franza Fanona przez Edwarda Saida po Homi Bhabhę i Gayatri Chakravorty Spivak). Kolejne tematy konwersatorium to koncepcja tolerancji w jej rozwoju historycznym i intensywnie się przekształcających współczesnych ujęciach (zwraca się uwagę na rozróżnienie między tolerancją negatywną i pozytywną, wprowadzone przez Iję Lazari-Pawłowską) oraz dialogiczność w jej wielu odmianach. W ramach konwersatorium analizowane są publikacje w czasopismach naukowych polskich i zagranicznych poświęconych wielo- i międzykulturowości, publikacje w różnych mediach, a wreszcie przesłania Jana Pawła II i papieża Franciszka.
Tak przygotowani studenci przystępują do wykładu Wielkie kultury świata, stanowiącego novum w dydaktyce humanistycznej. Dopełnia on wiedzę o kulturze polskiej, wszechstronnie traktowanej w programie nauczania Wydziału Nauk Humanistycznych, o wiedzę o kulturach pozaeuropejskich, pozwalając nadto na konfrontowanie z nią poznanych na wcześniejszych zajęciach podstaw nauk o kulturze, ich weryfikację i stawianie nowych problemów. Wykład ten prowadzony jest w formie modułowej (po 2-3 wykłady poświęcone kulturom Afryki, Indii, Chin Japonii, krajów muzułmańskich) we współpracy międzyuczelnianej z najlepszymi znawcami kultur pozaeuropejskich m.in. Uniwersytetu Warszawskiego i Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej. Współtworzyli go m.in. profesorowie Nina Pawlak, Katarzyna Pachniak, Krzysztof Gawlikowski, Małgorzata Religa, Iwona Kordzińska-Nawrocka. Stanowi on rodzaj studiów tzw. orientalistycznych w pigułce i odpowiada swoją formułą najnowocześniejszym rozwiązaniom na uniwersytetach posiadających wyróżnik doskonałości (Exzellenzuniversitäten) jak np. Uniwersytet w Tybindze. Ramy wykładu przygotowano na spotkaniach z prowadzącymi i określono je nie tylko na gruncie teorii kultury i międzykulturowości, ale też w szczególnym literacko i intersemiotycznie oraz filozoficznie ukierunkowanym kontekście prac Wydziału Nauk Humanistycznych UKSW. Wyznaczają je odniesienia do następujących pytań: 1. z jakich pozycji gromadzona była wiedza na temat danej kultury (pozycja dominacji duchowo-naukowej, ekonomicznej, politycznej kolonialnej lub inne), 2. jaki jest charakter tej wiedzy (czy tylko tradycyjnie filologiczny, czy też wielodyscyplinarny...), 3. w jakim stopniu dana kultura pozaeuropejska da się ujmować przy zastosowaniu pojęć kultury ukształtowanych w kręgu europejskim (naród, kultura narodowa, kanon, podział na warstwy materialną, instytucjonalną, symboliczną), 4. jakie są momenty kluczowe i punkty zwrotne w kształtowaniu się omawianych kultur 5. jakie są wyróżniki kanonów poszczególnych kultur (język, religia, jedzenie…), 6. jaki jest stopień otwartości omawianej kultury na kultury tzw. „obce” 7. jakie są możliwości komunikacji kulturowej (polilogu) z omawianą kulturą i w jakim stopniu spełniane są w niej warunki równouprawnienia kultur, 8. jak można określić obecność i charakter literatury w warstwie symbolicznej poszczególnych kultur oraz medialność warstw symbolicznych kultur.
Wiedza, umiejętności i kompetencje międzykulturowe pogłębiane są na II stopniu studiów. W pierwszej kolejności na konwersatorium Podstawy dialogu i polilogu kultur, na którym analizowane są i interpretowane „wielkie międzykulturowe miejsca” literatury światowej (wśród nich Szekspir, Joseph Conrad, Luigi Pirandello), a przede wszystkim Natan Mędrzec Gottholda Efraima Lessinga, który wprowadza w wieloaspektową problematykę dialogiczności. Kolejną lekturą podstawową tego konwersatorium są Autorytety: Sokrates, Budda,, Konfucjusz, Jezus Karla Jaspersa, przygotowujące, podobnie jak Natan, do udziału w wykładzie Dialog międzyreligijny. Na konwersatorium analizowane są także prace dotyczące wielo- i międzykulturowości w wymiarze regionalnym i lokalnym (miast, miasteczek, przestrzeni z ich tekstami kultury), a także przykłady tzw. komunikacji estetycznej między kulturami, zachodzącej w literaturze, sztuce, mediach, a także w życiu codziennym (jedzenie, style życia, rzeczy). Problematyka podstaw badań międzykulturowych pogłębiana jest na konwersatorium Filozoficzne koncepcje kultury II, na którym nacisk położony jest na studiowanie linii filozofii kultury wyznaczanej przez Giambattistę Vico, Johanna Gottfrieda Herdera, Ernsta Blocha, Ernsta Cassirera oraz filozofię dialogiczną (Martin Buber, Franz Rosenzweig, Józef Tischner, Marek Szulakiewicz, Christoph Schwöbel). Studenci zapoznają się na tym konwersatorium z próbkami pozaeuropejskiej filozofii kultury (np. Ibn Chaldun, Kitarō Nishida czy Kwasi Wiredu) oraz filozofią międzykulturową (wymienieni już Wimmer, Kimmerle i Ram Adhar Mall, Raúl Fornet-Betancourt i inni). Jednocześnie z tymi zajęciami prowadzone są dwa innowacyjne wykłady. Wykład Wielkie Pisma ludzkości prowadzony jest w sposób analogiczny do Wielkich Kultur świata. Wiedza o Biblii, przekazywana na wielu zajęciach dydaktycznych UKSW, dopełniana jest wiedzą o Księgach innych tradycji, buddyjskich, chińskich, judaistycznych i muzułmańskich, konstytuujących je i stanowiących o tzw. „strukturze konektywnej” (termin Jana Assmanna) poszczególnych wspólnot. Wykłady prowadzone są przez ekspertów z innych uczelni i instytucji naukowych (UW, SWPS, PAN) i nie tylko przekazywana jest na nich wiedza na temat Ksiąg i ich obecności w historii i współczesnym życiu wspólnot, ale też wskazuje się na ich medialną różnorodność (Księgą może być także świątynia jak w Egipcie), na kwestię przekazu tradycji pisemnego lub oralnego oraz spór o konstytutywne ich i stymulujące, bądź ograniczające znaczenie dla kulturowego kształtowania Humanum.
Wykład Dialog międzyreligijny wprowadzony został do programu uczelni właśnie w ramach studiów międzykulturowych na Wydziale Nauk Humanistycznych. Także ten wykład prowadzony jest w innowacyjnej modułowej i dialogicznej formie. Składa się on z 7 jednostek prezentujących poszczególne religie przez wykładowcę uczelni, a następnie z bezpośrednich spotkań studentów z duchownymi i wyznawcami poszczególnych religii: judaizmu, protestantyzmu, prawosławia, islamu, buddyzmu.... W wykładzie tym uczestniczyli m.in. prof. Kalina Wojciechowska z Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej, imam Nezar Sharif, duchowny prawosławny Łukasz Leonkiewicz, Cain Elliot.
Na drugim stopniu Kulturoznawstwa stworzona została specjalizacja Tożsamość i stosunki międzykulturowe. Składają się na nią zajęcia realizujące dwa wzajemnie do siebie odsyłające wyróżniki tematyczne Kulturoznawstwa WNH, którymi są polskość i międzykulturowość (obok, na co już wskazywaliśmy, filozoficznych podstaw kulturoznawstwa) Konwersatorium Tożsamość polska (przeniesione później do programu ogólnego) poświęcone jest ujęciom polskości w tekstach kultury, powstającym po śmierci Antoniny Kłoskowskiej, a ze szczególną intensywnością w ostatnich latach. Na konwersatorium Komunikacja estetyczna w sztukach wizualnych, literaturze i muzyce analizowane są produkty relacji międzykulturowych, powstające w szczególnie intensywny sposób w sferze estetycznej i wyznaczające za jej pośrednictwem wspólny horyzont życia różnych wspólnot. Specjalizacja zawiera w swym programie lektorat języka pozaeuropejskiego (był to, jak dotąd, chiński i arabski), prowadzony przez doświadczonych lektorów, m. in. przez dr Ewę Paśnik-Tułowiecką i dr Agnieszkę Syliwoniuk-Wapowską. W zależności od języka prowadzone jest, przez eksperta w tym zakresie, konwersatorium Stosunki kulturowe i polityczne w krajach arabskich (lub Chinach i krajach Azji południowo-wschodniej). Specjalizacja ma, siłą rzeczy, charakter interdyscyplinarny, obejmuje prócz wymienionych zajęcia Globalizacja i problemy migracji, prowadzone przez absolwentów uczelni zagranicznych, które prowadzą taki kierunek studiów, a obecnie współpracują z wyspecjalizowanymi ośrodkami badawczymi w Polsce (np. Ośrodek „Karta”, Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie). Inne jeszcze zajęcia specjalizacji to Sytuacja prawna emigrantów w globalnym świecie, prowadzone przez specjalistę w zakresie prawa międzynarodowego, członka Rady ds. Uchodźców.
W ramach specjalizacji organizowane były spotkania z osobami działającymi na polu międzykulturowym jako artyści czy organizatorzy oraz spotkania dotyczące poszczególnych dialogów (albo polilogów): polsko-ukraińskiego czy polsko-niemiecko-żydowskiego, niemiecko-i-włosko-żydowskiego, a także wielu innych spraw wymagających pilnych, w pierwszym rzędzie kulturowych rozwiązań. Specjalizacja do takiej pracy właśnie przygotowuje: do badawczego i praktycznego podejmowania problematyki kultury polskiej oraz innych tożsamości narodowych, regionalnych i lokalnych w ich wzajemnych relacjach, do pracy z osobami żyjącymi w sytuacji pogranicza, migrującymi, do interpretacji sytuacji historycznych, do starań o równouprawnienie kultur i określania miejsca Polski w Europie i świecie, do rozpoznawania i rozwiązywania problemów o zasięgu światowym, które są zarazem problemami wspólnot narodowych (jak np. migracje, prawa człowieka, ekologia, przyszłość planety). Tym samym specjalizacja spełnia wymogi stawiane współczesnemu kształceniu ogólnemu, a zarazem odpowiada potrzebom konkretnych środowisk: nauczycielskich, administracji i biznesu.
Kulturoznawstwo WNH oferuje wszystkim studiującym na UKSW możliwość udziału w konwersatorium ogólnouczelnianym Dialog-polilog kultur i filozofii, przedstawiającym w zwięzłej formie zagadnienia wyżej przedstawianych zajęć i spełniając tym samym zalecenia takich humanistów jak Heinz Kimmerle czy Martha Nussbaum, by nikogo nie pozostawiać bez orientacji w nowym wielokulturowym świecie, który jest przecież naszym wspólnym.
Inne jeszcze zajęcia w zakresie międzykulturowości prowadzone na Kulturoznawstwie WNH to konwersatoria obcojęzyczne. Jedno z nich to konwersatorium w języku niemieckim: w 2017/18 roku na konwersatorium Interkulturalität und Philosophie analizowano obfitą niemieckojęzyczną literaturę przedmiotu oraz prowadzono dyskusje w języku niemieckim. W roku 2018/19 konwersatorium nosiło tytuł Migration und Interkulturalität in den deutschsprachigen Medien i wprowadzało do dyskusji medialnych na temat kwestii międzykulturowości w Niemczech. Drugie konwersatorium obcojęzyczne, prowadzone w języku włoskim to Cultura e filosofia polacca per I'ltalia, poświęcone problematyce przekazywania wiedzy o kulturze polskiej we Włoszech, oparte na doświadczeniach związanych z realizacją projektu Biblioteka Kultury Polskiej we Włoszech. Konwersatorium to, co roku poświęcone innej tematyce, przekazuje podstawową wiedzę o problematyce komunikacji międzykulturowej z jej specyficznym zastosowaniem do relacji polsko-włoskich. Pokazuje kryteria wyboru treści transferu kulturowego, przekładu językowego i kulturowego, kwestie promocji i współpracy z instytucjami kulturalnymi Polski i Włoch.
Tworzeniu programu studiów międzykulturowych towarzyszyły konferencje, przedstawione na tej stronie osobno konsolidujące badania i środowisko badaczy/wykładowców oraz tworzenie publikacji, pełniących również rolę podręczników wspomagających prowadzenie nowo tworzonych przedmiotów. Na konferencjach panowała niezwykła atmosfera współpracy, wzajemnego uznania i inspiracji, wyjątkowo cenna zarówno w dydaktyce, jak i badaniach, a coraz rzadsza w życiu akademickim. Wiele prac, jak twierdzą ich autorzy, nie powstałoby bez tych spotkań, a w każdym razie nie w tak dojrzałej formie.
Odniesienie do międzykulturowości wprowadzano również do zajęć na studiach doktoranckich z literaturoznawstwa, poświęconych – poza seminarium traktującym o problematyce określania tożsamości polskiej – transwersalnym tematom pochodzącym z zakresu badań nad kulturą, jak np. konwersatorium Teoria obrazu (2016/17) i Odmiany dialogiczności (2017/2018); to ostatnie zwieńczone zostało konferencją ogólnopolską, o tym samym tytule, skierowaną głównie do młodych badaczy, która odbyła się 15–16 czerwca 2018 r. i zaowocowała publikacją Odmiany dialogiczności.
Formowanie się studiów międzykulturowych koordynowano w Katedrze Teorii Kultury i Międzykulturowości, w której też powstała idea studiów włoskich ufundowanych międzykulturowo, a których realizacja nastąpiła potem w samodzielnej strukturze. Inicjatywą łączącą polskość i międzykulturowość i odniesioną do Włoch właśnie jest projekt Biblioteki Kultury Polskiej we Włoszech, o którym mowa w opisie Dokonania IV.
W Katedrze zrealizowano grant Konstruowanie wizerunku uchodźców w polskim dyskursie publicznym (Narodowe Centrum Nauki). Powstała praca doktorska poświęcona tematowi dyskursów polskości i przygotowywane były prace dotyczące dialogiczności. Wydano powstałą we współpracy ogólnopolskiej publikację dotycząca wielokulturowości (Pogranicza kulturowe w perspektywie współczesności, red. P. Dejneka, A. Mikołajko, Wydawnictwo Naukowe UKSW, Warszawa 2017).
Realizacja studiów międzykulturowych odbywa się we współpracy bilateralnej z Uniwersytetem w Genui prowadzonej w ramach dwóch wspólnych projektów: w roku 2016/2017 Relacje kultura-filozofia, a w 2017/18 Myśl kulturoznawcza i filozofia włoska; relacje kultura-filozofia oraz aktualnie realizowanym projekcie Dialog międzyreligijny. Pracownicy Katedry zaangażowani są w projekty międzynarodowe, jak m.in. Projekt PRIN (Progetto di Ricerca Scientifica di Rilevante Interesse Nazionale):
„Vita e forme della cultura in età moderna e contemporanea“.
Prowadzona jest współpraca z Uniwersytetem w Tybindze (Forum Scientiarum), Wiener Gesellschaft für Intekulturelle Philosophie Gesellschaft für Interkulturelle Philosophie w Kolonii i Istituto Italiano degli Studi Germanici w Rzymie. Na maj 2020 r. zaplanowane były w Forum Scientiarum Uniwersytetu w Tybindze (Prof. Niels Weidtmann) warsztaty dwustronne poświęcone polskim naukom o kulturze w konfrontacji z niemieckimi Kulturwissenschaften. Realizowane (stanowiące tylko część większych planów, na których urzeczywistnienie nie starczyło środków) współprace zagraniczne stanowią nieodzowny element studiów międzykulturowych pozwalając na orientację w polu światowych badań nad kulturami oraz różnorodnych ujęć międzykulturowości.
Za sprawą studiów międzykulturowych na Wydziale stworzono innowacyjne sposoby prowadzenia badań i dydaktyki (o charakterze w dużej mierze dialogicznym) we współpracy międzywydziałowej, międzyuczelnianej i międzynarodowej. Nawiązano współpracę ze strukturami działalności kulturalnej (Sejny, „Karta”), a także środowiskami różnych kultur i wyznań. Stworzono novum międzykulturowej współpracy między humanistykami, pozwalające na szybki transfer wiedzy, a także na przekazywanie dorobku humanistyki polskiej na uczelniach zagranicznych.
Zarysowany projekt programu studiów międzykulturowych stanowi próbę odpowiedzi humanistyki na wyzwania współczesności, stanowiąc jednocześnie, jak to już powiedziano, rozwinięcie rdzennej linii kulturofilozoficznej obecnej w niej od starożytnych początków, a także kontynuacją zasadniczej linii polskich badań kulturowych z nakreśloną u jej zarania przez Stanisława Brzozowskiego perspektywą łączenia się kultur cząstkowych w kulturę absolutną i nadejścia wieku, w którym „kwestie kultury […] będą najważniejszymi”), przewodzącego wszystkim działaniom w niegotowym zróżnicowanym świecie – dia- i polilogicznego – kreślenia w niej horyzontu wspólnego sensu.
Podsumowując: Zadaniem studiów międzykulturowych ma być przygotowanie do stawiania czoła zjawiskom nowym i nieuchronnym – w oparciu o wiedzę, wyobraźnię i zdolność współczucia. Mogłyby one przeciwdziałać rozdzielaniu ludzi i kierowaniu ich przeciw sobie, wykorzystywaniu inności i lęku przed nią. Wiedza i mądrość międzykulturowa pomaga w ich przezwyciężaniu, pozwala jednostkom i narodom, jak ujął to Bernard z Chartres, a za nim John z Salisbury, „stanąć na ramionach olbrzymów”, oprzeć się na dorobku całej ludzkości i szerokim spojrzeniem objąć jej problemy, a co za tym idzie widzieć konkretne problemy lokalne w ich nieredukowalnym kontekście. Podejście międzykulturowe pozwala na uzupełnianie luk i znoszenie jednostronności w poszczególnych kulturach, na ich wzajemne korygowanie się i wzbogacanie. Pozwala też, by użyć słów Lauro Magnaniego zabarwionych przesłaniem Brzozowskiego i odniesionych do dzieła Jana Białostockiego, przeciwstawić dramatom historii ludzkiej „jasną figurę kultury” (zob. „Biblioteka Kultury Polskiej we Włoszech”).
Powyższy opis dotyczy wersji projektu studiów międzykulturowych na WNH UKSW, którą w tej skromnej postaci, a to przede wszystkim ze względu na brak pracowników etatowych, udało się zrealizować. Zawarty w nim zarys studiów powinien być nieustannie aktualizowany i uzupełniany.